Duygusal Yeme Bozukluğu
Duygusal Yeme Nedir?
Fiziksel Açlık mı Yaşıyorum Duygusal Açlık mı?
Duygusal Yeme Nedenleri?
Hangi Yiyecekler Bize Ne Anlatmaya Çalışıyor?
Duygusal Yeme Bozukluğu Tedavisi Nasıl Olur?
DUYGUSAL YEME NEDİR?
Duygusal yeme davranışı duygularımızı nasıl yöneteceğimizle başa çıkamadığımız durumlarda kendini göstermektedir. Bu duygular yoğunlukla endişe, korku, stres, can sıkıntısı, yetersizlik, üzüntü gibi anlarımızda gösterdiğimiz yeme davranışlarıdır. Duygularımızı bastırmak, unutmak için kullandığımız en kolay silah yemek yemek oluyor. Duygusal yemek yeme kişilerin hayatlarına psikolojik olduğu kadar fizyolojik de zarar verir; kilo problemleri, kalp damar hastalıkları, şeker, kolesterol gibi birçok fiziksel rahatsızlığa da yol açabilmektedir. Duygusal yeme problemini kontrol altına almak için, bir uzmandan yardım almak çok önemlidir çünkü bu davranışın altında kişinin duyguları ve kendisine dair değerlendirmeleri bulunmaktadır.
FİZİKSEL AÇLIK MI YAŞIYORUM DUYGUSAL AÇLIK MI?
Pekii yemek yeme isteğimiz geldiğinde bunun fiziksel bir açlık mı yoksa duygusal bir açlık mı olduğunu nasıl ayırt edeceğiz?
-Duygusal açlık bir anda gelirken, fiziksel açlık yavaş yavaş kendisini gösterir.
– Bir duyguyla baş edebilmek için yemek yeniyorsa, belirli gıdalar tercih edilirken (örn: fast food), fiziksel açlıkta sağlıklı gıdalarda tercih edilir.
– Duygusal açlığın doyurulması için yemek yeniyorsa tokluk hissi olsa bile yemek yemeye devam edilebilir ancak fiziksel açlık gideriliyorsa, tokluk hissedildiğinde yemeye devam edilmez.
-Duygusal yemenin ardından suçluluk duygusu yaşanırken, fiziksel açlığı gidermek için yenilen yemeklerden sonra suçluluk duygusu yaşanmaz.
-Fiziksel açlık, son öğünümüzden aşağı yukarı 3-4 saat sonra hissettiğimiz, aşamalı gelişen acıkma halidir. Bunun yanında duygusal açlık, ani gelişen ve hemen doyurulması, tatmin edilmesi gereken dürtüsel bir durumdur.
– Duygusal açlık boyundan yukarıdır ağız ve akılda başlar yemeğin tadına bakmak ister, fiziksel açlık mideye dayalıdır kemirme, guruldama, boşluk hissi hissedersiniz hatta açlıkla mideniz ağrır.
– Duygusal açlık üzücü bir duyguya eşlik eder, fiziksel açlık ise fiziksel ihtiyaçtan ortaya çıkar.
– Duygusal açlık kendiliğinden veya farkında olmadan yemeyi içerir, fiziksel açlık bilinçli seçimler ve yeme farkındalığı içerir.
DUYGUSAL YEME NEDENLERİ?
Ne zaman tatsız düşünceler ya da duygularla yüzleşmekten kaçınsak kötü rüyalar görürüz. Aynı şekilde önlenemez yeme arzuları da çözümlenmemiş duyguların işaretidir. Güçlü duygularımızı inkar ettiğimiz zaman, daha da güçlenirler ve çıkış yolu ararlar. İnkar edilen duygular kendilerini, aşırı yeme arzusu, fiziksel acı ya da hastalık, depresyon, endişe, fobi, uykusuzluk gibi bir yığın hoş olmayan yollarla dışa vurur. Görmezden gelinen duygu ortadan kaybolmaz, yoğunlaşır.
Aşırı yaşam stresi, uykusuzluk, uzun süreli diyetler, yetersiz güneş ışığı almak, aşırı alkol, kimyasallar, ilaçlar, adet dönemi ve adet değişimleri, kişilik tipleride serotonin seviyesini etkilediği için duygusal yeme davranışlarına yol açmaktadır.
YİYECEKLER BİZE NE ANLATMAYA ÇALIŞIYOR?
Yeme isteğimizin aslında duygularımızı bastırma isteğinden kaynaklandığını anlatmıştık, canımızı sıkan durumlardan kaçma arzumuz, yüzleşmeyi şuanda istememiz belki de mutsuzluğumuzu saklama biçimimiz bizi özellikle bir grup yiyeceklere itiyor bakalım onlar nelermiş.
Sevgi açlığınızı çikolata yeme isteğinizle bastırıyor olabilir misiniz?
Stres, öfke ve endişe gibi duygularda eliniz tuzlu atıştırmalıklara mı gidiyor?
Heyecan dürtüsü, baharatlı yiyecekleri arzulatıyor?
İnişli çıkışlı enerji döngünüzde sıvı tüketme isteğiniz artıyor mu?
Eğlence yoksunluğu çekerken çerezleri ve yer fıstığı ezmesini mi tercih ediyoruz?
Kurabiyeler, kekler; bize sarılma, keyif ve güven tazeleme ihtiyacımızı mı hatırlatıyor?
İçimizdeki boşluğu yağlı yiyeceklerle mi doldururuz?
Rahatlamak ve yatışmak için makarnayı tercih ediyor olabilir miyiz?
EVET…
DUYGUSAL YEME BOZUKLUĞU TEDAVİSİ
Duygusal yeme bozukluğunun önüne geçilebilmesi için yeme ihtiyacını tetikleyen duygu, düşünce ve inançları keşfetmek ve bunları sağlıklı olan inançlarla değiştirmek gerekmektedir. Duygusal yeme bozukluğu, psikologlar yardımı ile tedavi edilebilir. Bu rahatsızlığın tedavisi için sık kullanılan terapi yöntemi bilişsel davranışçı terapidir. Danışanın düşüncelerindeki çarpıtılmışlıkların üzerine giderek, kendine dair sahip olduğu olumsuz algısını değiştirmeye odaklanır.